Album „Ludzie Sierpnia 80 w Gdynii”

32 rocznica podpisania Porozumień Sierpniowych była okazją do zaprezentowania niezwykłego albumu „Ludzie Sierpnia 80 w Gdyni”, autorstwa Danuty Sadowskiej, Romana Zwiercana i Andrzeja Kołodzieja..
Publikacja jest początkiem szrokiego opracowania przedstawiającego zaangazowanie mieszkańców Gdyni w przemiany 1980 roku. Kolejne tomy / opracowania mają ukazywać się sukcesywnie przez kolejne lata. O publikacji napisał Adam Chmielecki na portalu NSZZ Solidarność

„Tamten Sierpień w Gdyni” 

Są tu reprinty dokumentów, nieznane, a doniosłe fakty, szczegółowe kalendarium wydarzeń, listy strajkujących, sylwetki osób, wreszcie zdjęcia, które przypominają dawnym uczestnikom, a młodym prezentują, jak było…

Tak album ocenił w słowie otwierającym tę publikację prezydent Gdyni Wojciech Szczurek. I rzeczywiście wymienił wszystkie atuty książki napisanej (a właściwie przygotowanej, bo słowo współgra w niej z obrazem) przez byłych działaczy „Solidarności” i „Solidarności Walczącej” w Trójmieście. W publikacji wydanej z okazji 32 rocznicy podpisania Porozumień Sierpniowych nie brakuje faktografii, ale moim zdaniem jej największą wartością jest oddanie w dużej mierze klimatu strajkowych dni w Stoczni im. Komuny Paryskiej, porcie gdyńskim, Wyższej Szkole Morskiej i innych gdyńskich zakładach.
Polowe msze św. odprawiane w stoczni przez księży Hilarego Jastaka i Edwarda Rybę, dokumenty komitetów strajkowych opatrzone specjalnymi pieczęciami i stemplami, przesyłki poczty strajkowej, prowizoryczne miejsca do spania dla strajkujących zbudowane z namiotów i styropianowych płyt, uściski z rodziną przez kraty stoczniowej bramy – zdjęcia z albumu składają się na wielką fotografię niepewności i obaw, ale także siły i nadziei gdynian w sierpniu 1980 r.
Dominujące w książce zdjęcia i dokumenty z gdyńskiej Stoczni im. Komuny Paryskiej pokazują solidarność i przezorność strajkujących. Zorganizowali nie tylko wspomnianą pocztę, ale i system dystrybucji przekazywanej do stoczni żywności. Paczek nie otrzymywali bliscy ofiarodawców – trafiały do „wspólnej puli” danego wydziału. Ot, jeszcze jeden mały przykład solidarnej walki.
Trudno wskazać najciekawszy z prezentowanych w albumie „Ludzie Sierpnia ’80 w Gdyni” dokumentów. Symboliczne może być pismo wysłane przez ks. prałata Jastaka do Papieża Jana Pawła II z okazji uroczystego Te Deum odprawionego 7 września w podziękowaniu za Porozumienia Sierpniowe. Sam list do Ojca Świętego zajmuje jedną stronę, strony z podpisami uczestników sierpniowych strajków – kilkanaście! Nie brakowało gdynian cieszących się z pierwszego wyłomu w komunistycznym murze.
Adam Chmielecki

D. Sadowska, R. Zwiercan, A. Kołodziej,

„Ludzie Sierpnia ’80 w Gdyni”, 178 s., 
Fundacja Pomorska Inicjatywa Historyczna, Gdynia 2012″